Thema | Waffen und Wehrwesen | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Datierung | [nach 1497]:2 | |||||
Textschicht | Zweite von zwei Änderungen der Hausbezeichnungen. Undatiert. | |||||
Vergleich zu | Erste von zwei Änderungen der Hausbezeichnungen. Undatiert. | |||||
Zusätzlich dargestellt |
| |||||
Zitation | Kundige bok 2, digitale Edition, Waffen und Wehrwesen, [nach 1497]:2 <http://kundigebok.stadtarchiv.goettingen.de/kb2Web/Main?cite=3c67f7b> (23.04.2018) |
|| KC02V
Von der jacht
Yd en schall nymand (dem̅)
wapen edder armborst aff panden edder vor
eyn
pand innemen. We dat hir enbovͤen
dede, unde so dicke alse he dat
dede, scholde he
gevͤen (dem̅)
unde scholde doch (dem̅)
edder armborst, de he gepandet edder ingeno-
men
hedde, wedder geven.
|| KC03R
Id en schall ock neyn (unser)
mit uns wonet, neynem uthmanne (enbute̅)
de stad sin harnsch, bussen, were, armborste edder
jenigerleye wapen
vorleynen. We dat dede (und̅)
des bekende edder (erwu̅nen)
(dem̅)
so dicke alse dat geschege.
Velle ock eyn gerochte von vigenden by
dage, so dat eyn stormslach
geschege, schal
yderman ungesumetOhne Verzug. mit
syner were, har-
nesche, knechten, perden (und̅)
vor dat dor, dar dat gerochte is, by de (ban
ner̅n)
neren
gerichtet schall sin. Unde sick dar ane fort-
jagent
entholden, so lange de dinge tobehoff
des gerochts von den jennen, de de rad
dar
to foiget na aller nottrofft geschickt unde
dar felt von (dem̅)
uth schall riden, besehin werde (und̅)
(denn̅)
dusses we ungehorsam, schall eyne (mrgk)
to broke gevͤen, der de helffte (dem̅)
de ander helffte syner gilde ane allen afslach
fellich
sy.
Unde we to (sulkem̅)
armborste, schall mit sick bringen eynen
koker mit pilen. Kumpt he averst
mit (eyn)
bussen, schall he mit sick bringen pulver
unde lode, so dat sick des eyn
yderman int-
erste moge worde des todoynde
gebruͤken,
alle by pine vorgerort. Unde wo eyn
(sodann̅)
ten, (denn̅)
wert sin, an pilen, puͤlvͤer unde loden (late̅)
tokeren.
Unde eff ymand der (unser̅n)
(sulkem̅)
||
KC03V
(mrgk)
wercke edder gemeynheid (mester̅n)
halven ferdingk to broke unde (dem̅)
to der stad behoff teyn foider steyne (geve̅)
Vorschotet he averst twintich (mrgk)
hey synen gilden eynen halven ferdingk
unde der stad
twintich foider steyne tokeren.
Unde weret, dat de gilden, hantwerck edder
gemeynheid mestere, des (binne̅)
dagen dar nehist nicht enferdigiden, so
will de rad dat
ferdigen unde (sodan̅)
unde steyne (ynfurder̅n)
stad keren, (uthgenome̅)
(upp̅)
(upp̅)
Unde wo sick we vorspadede (und̅)
gemeynen borgere reide von der stad ge-
ruͤmet
weren, vor dat dor (denn̅)
de scholde (dem̅)
mit (eynem̅)
fallen sin unde (denn̅)
unde der jacht folgen.
Unde eyn jewelk schall uth (und̅)
der banner nicht hen jagen noch sick in dorpe
edder
anders vorsteken noch vorlesen noch
jenige andere bywege soicken, effte gan.
Sunder eyn jewelk schall by der banner
blyvͤen und gehorsam sin
den (jenne̅)
rad dar to schicket. Unde de schutten (schulle̅)
by der schuttenbanner (blive̅)
den (schuttemester̅n)
(denn̅)
vorgerort is, nicht enhilde, de schall synen
gilden, handwerck edder
meynheid (mester̅n)
eyn loth unde der stad teyn foeder steyne
to broke gevͤen.
|| KC04R
Welk knecht, de hir (u̅me)
werck arbeidet, unde nicht to der jacht en-
queme, so schall sin
here eyn lot (und̅)
knecht eyn lot to broke gevͤen. Were ock
dat de here
den knecht heite jagen unde
des (denn̅)
de () broke alleyne gevͤen.
Unde eyn jewelk schall mede jagen (und̅)
vor (dem̅)
he des von kranckheit edder ehaftiger sake
wegen nicht don
enkonde, unde dat (om̅)
(denn̅)
Ock schullen ackerlude, forlude
(und̅)
de mit uns wonen edder de hir sust von
den dorperen (ynn̅)
slach schuͤt (uthspanne̅)
up (dem̅)
unde wapen up den frouͤdenberch komen
unde den (borger̅n)
na foren. We des nicht endede, de scholde
(dem̅)
rad will ock den ersten
seß acker luden,
(muller̅n)
erst up den frouͤdenberch
komen, orer (it
lickem̅)
lickeme
unde den andern sesßen dar neist orer (it
lilckem̅)
lilckeme
den andern sesßen (denn̅)
eynen schepel (havͤen)
dar neist kumpt, (dem̅)
nicht geven unde schall (denn̅)
mede foͤren.
Ock en schall nymand de to (dussem̅)
gekomen is, wedder to hus gan, id en
(denn̅)
(sodann̅)
dat dat gerochte vorgan sy
unde de (borge)
(gemey̅licke̅)
de scholde (dem̅)
|| KC04V
Weret ock dat id keme to (eynem̅)
der stad edder dar enbuten, we (denn̅)
rade unde oren (borgen)
grepen se one dar na, so scholde se dat
soiken an (synem̅)
he ock enwech, sine kindere edder
erven
scholden sin erve unde gud beholden unde
he enscholde (ni̅mer)
yn komen.
Ock schall eyn jewelk sine (kinde)
unde herberge beholden, wen eyn gerochte
wert. We des nicht
endede, unde worde sin
kind gestot edder getreddet ane vorsathe, des
scholde de jenne, de dat dede, ane wandel
blivͤen.
Hierzu
am linken Rand:
(
ffurr emmern ?)
Eff hir (binne̅)
sick eyn fur
erhoͤvͤe, in welker parre dat
were, scholden de
parluͤde dar sulvest mit
orer radschuͤp to (dem̅)
ku̅mern)
kummern
Averst de parlude desßer twyer (ander̅n)
hir (binne̅)
mit orer were (und̅)
uppen marcket komen, aldar to wardende
(und̅)
rade in den dingen beraden unde besloten
worde.
To der sulven tyd schuͤllen de jenne, de dar
wonen, jegen unser
levͤen fruwen, alse von
Gisen
Rovͤers hus an, fort jegen (dem̅)
unde de marschlude von stunt ock mit (orem̅)
(und̅)
(und̅)
dar (u̅me)
al dar unde an den ende wes vorsoicken
||
KC05R
unde ungudes vornemen wolde, dat to werende
unde vorwarende
na aller nottrofft eyner von
(dem̅)
id worde (denn̅)
De Nigensteder, de
Lenenouwer, de Peterßillien streter
(und̅)
mit oren knechten, orer were (und̅)
ock vonstunt komen vor dat Wender Dor unde
(upp̅)
sehin (und̅)
aldar wes vorsoicken wolde
wo vorgemelt (⁊c̅)
De dar sitten (ym̅)
sten Wender Dore, an
Diderick Fobben
Hans
Moldenhauers huse
(upp̅)
syden an (went̅)
Dor,
schullen der (gelick)
were und harnsche komen vor Sunte Nico-
laus
(dor)
aldar tosehin (und̅)
De dar averst sitten in dem
(oldendorpp̅)
der straten von (dem̅)
Dore an beth vor
Synte Nicolaus Dor to (beide̅)
syden ock in den kerßpolen (u̅me)
her beth hin aff in de Langen
Geißmer (strate̅)
an Hanses von
Scheden huß (upp̅)
unde beth an Giselers
huse (upp̅)
schullen (alsedenn̅)
were komen vor Sinte
Albans
(dor)
welle to beiden syden dar tosehin unde sick
(u̅me)
Suͤnder von den husen an Giselers unde
Hanses
Lottzen
von Scheden in der Langen (geißm )
Straten hin aff (went̅)
(dor̅)
uth (und̅)
(went̅)
schullen alle komen to der (sulve̅)
welle des Geßmar
Dores to beiden siden, dar
to sehin (und̅)
|| KC05V
Wo ock by dage eyn (fuer)
der stad edder (ym̅)
edder uppem Marsche sick entfengide,
edder sust
eyn gerochte von vigenden hir vor der stad
worde, schall men
alle der stad butersten dorer
toslaen unde eyn iderman in des jegenode
und
deil, dat fuer nicht enwere, schall mit
(synem̅)
an de ende (vorben̅)
geschicket unde geordent is.
Wo avͤerst by nacht slapender tydt sick eyn fuͤer
erhovͤe (upp̅)
anger edder (ym̅)
jegenode dat were, scholden de (u̅meseten)
(und̅)
to komen unde by bliven, dar
up warden (und̅)
leschen, (went̅)
parte in der deile unde jegenode dat fuer
nicht enwere, scholden sick
ungesumet
foigen unde wenden mit orer were unde
radeschup an de ende, dar
de in maten vor-
gerort, geordent unde geschicket sin, al dar
to (warden̅)
gemelt is.
Hierzu
am linken Rand:
Vide
(
e)
(
regione)
in
principio folii
(
6)
De jenne averst, hir in der stad (besete̅)
(alsedenn̅)
unde were rustich komen uppen marcket aldar
to wardende unde sick tohebbende na
rade (und̅)
anwisinge des rades.
Wan ock unde to welken tyden so by nachte
fuerß halven edder
anders hir (binne̅)
edder (upp̅)
in dem
(oldendorpp̅)
slach worde, schall eyn yderman hir (enbinne̅)
ock dar enbuten, neyber by (neyber̅n)
mit eynem barnende lechte hengen edder (sette̅)
vor sine dore, so dat men sick in den straten
(u̅me)
moge.
Unde wan de rad dat besehin leth, we (sin)
enhefft, den willen se panden vor viff schilllinge.
Ock enschall nymant de furemmere (⁊c̅)
Hierzu
(
(Ute)
|| KC06R
Dyt allet vorgerort schall eyn yderman so
holden unde (dem̅)
sin lyff unde gud is.
Wolde ock ymand unser (borge)
wis vor den doren ynhaelen, schall sick des
vorsehin, dat he den, den he so inhalet edder
ynnympt, so wette (und̅)
hir der stad unde den (gemeyne̅)
neyn ungud edder schade bejegenne, (denn̅)
wo sick dat anderß begevͤe, schall de sulve, de
den so
yngehalet unde (yngenome̅)
von antworden, so verne alse sin liff unde
gud keret.
Dar wette sick malk (natorichten̅)
(und̅)