Thema | Brauwesen | ||||
---|---|---|---|---|---|
Datierung | 24. Okt. 1473 | ||||
Textschicht | Zahlreiche Änderungen, durchgeführt von Heinrich Meier (HM), datiert auf den 24. Oktober 1473. Ein Großteil der Änderungen umfaßt eine Neufassung des ersten, langen Absatzes (04_1r bis oben 04_1v) auf der Rückseite des beigefügten Blattes (04_5v). Die Stelle, an der auf 04_1v weiterzulesen war, wurde mit "lege" (2. Absatz) gekennzeichnet, ebenso am 4. Absatz. | ||||
Vergleich zu | Verschiedene gleichzeitige (paläographischer Befund) Änderungen durch Andreas Brun auf 04_1v, 04_2r und 04_2v. Undatiert, wohl bald nach 1468. | ||||
Zusätzlich dargestellt |
| ||||
Zitation | Kundige bok 2, digitale Edition, Brauwesen, 24. Okt. 1473 <http://kundigebok.stadtarchiv.goettingen.de/kb2Web/Main?cite=33lt93w> (23.04.2018) |
|| KA04_4R Von bruwercke
Hierzu
am rechten Rand:
(Pnu̅ctiat)
(p)
(⁊c)
hundert unde hebbe an erve unde gude veffteyn marck gewerd,
unde de sulven
so geschicket. De dijt jar eyns edder twye (bruwe̅)
willen, (schulle̅)
missen komende
1484 Feb 8. (Frauentag Lichtweih: Feb 2.) unde (or)
wet hebben. Unde to jewelkem bruwelse schall men nicht
mher nemen (dann̅)
bruwen unde dar na
vormetten. Men schal ock de 20xx molder
in den husen in
neyne wise myt molte, dat vor hin were entilen
gemalen edder myt klijen
vormeren. Unde na antal des
molts schullen de bruwer gheiten. Von der (wege̅)
schal (me̅)
fort alle molt
in (de̅)
meten. (Und̅)
pannen upbernen. Unde worde boven de 20xx molder
dar denne
wes
gefunden
worde
, wil de rad nemen unde sick eigen. Dijt
allet (schulle̅)
de (bruwer)
ane list holden, by pyne eyne halve roden myt
kalke unde
(steyne̅)
Queme ock we von buten hur yn, de en schall hur nicht
bruwen, he en sy erst
borger unde hebbe (dem̅)
tofornt gegeven,
Hierzu
über der Zeile:
Illud (pnu̅c
tiat)
tiatum
iure 87 [1487 Apr 29]
id en were
(denn̅,)
ve unsir (borgs)
schen welk (edd)
eynes unses (bor
g)
gers
neme, de des al-
se (denn̅)
(affkov̅)
noch to fornt (bor
g)
ger
Hierzu
am rechten Rand:
Ita (detiat)
(ɔclus)
(consulat)
(sox)
anno (⁊c)
Hierzu
am linken Rand:
Iam non
lege
Hierzu
am linken Rand:
Vacat
(we)
(und̅)
(und̅)
(y̅ne)
festo
(nti̅tat)
(und̅)
artikele sin begrepin.
nemlick dat he vorschote twintich marck
unde hundert unde
hebbe an erve unde gude veffteyn marck gewerd, beschicket
unde gedan.
(Um̅et)
des
sondages vor midfasten
1485 Mar 6. (Midfasten bezeichnet den Sonntag Lätare.).

ba)
batur
Severini 95 [1495 Okt 25] (Und̅)
(idma̅)
den bruwe (und̅)
nu fort mer neyne dage to (bruwen̅)
(ghescheen̅)
weten to (richten̅)
|| KA04_3R Von bruwercke

Hierzu
am rechten Rand:
non lege
Dar schal nymand dijt jar bruwen, he en vorschote
anderhalff hundert marck.
(Un̅)
dijt jar eyns edder twye bruwen (und̅)
(Und̅)
mal vor Invocavit1474 Feb 27., is de erste sondach in der vasten,
(und̅)
(Und̅)
nemen, denne 20xx
molder moltes. Myn mach men wol
vorbruwen (un̅)
20xx molder in
den husen in neyne wiß mit molte,
dat vor hin entilen gemalen (we)
(vormere̅)
schullen de bruwer ock
geiten. Worde ock (bove̅)
20xx molder wes gefunden, will de rad (neme̅)
sick eigen. Dijt allet (schulle̅)
jewelk, de dar (bruwe̅)
holden by pyne (un̅)
(un̅)
To (dussem̅)
mehr (denn̅)
von der
Hoye, Cord Lippoldes, Hans (Raue̅s)
Fermessen
(un̅)
(dem̅)
spreken (un̅)
doch also dat jewelk (bruw)
noch vorloten late, (denn̅)
(Um̅)
sondachDallinge = heute (1473 Okt 24). fort over achte dage, des na middages, na
der predinge,
(un̅)
erst vorloten (un̅)
nehisten dach na
Michaelis
Sep 29.
(un̅)
fortfaren, wo de malkeme (ym̅)
|| KA04_3V
Hierzu
am linken Rand:
Non lege
De (andn)
mach men unvorlotet bruwen, dorch desse (vorß)
(bruwe)
Invocavit1474 Feb 27.. Dallinge
over achte dagen schall
men ock de bruwel dage (twissche̅)
UrbaniMai 25. vorloten, unde de jenne, de
(denn̅)
mal willen (bruwe̅)
(schrive̅)
(andn)
gifft. De (bruwe)
ore ander mal (denn̅)
(bringe̅)
(dem̅)
|| KA04_5V Von bruwercke
Hierzu
am linken Rand:
(Pnu̅ctiat)
73lxxiiiͦ
(dn̅ica)
(undeci̅)
Hierzu
am linken Rand:
Non lege
Umme bruwerck is old (und̅)
overkomen, so dat men diit jar nicht mer wen
twye
bruwen schal in dusser wyse: we dar vorschotet 150 (iɉͨ)
marck edder dar en boven, de mach diit jar eyns
edder twye (bruwe̅)
furder nicht; (un̅)
de von sunte
Michaelis
Sep 29. dage her hir sin gebruwet. (Un̅)
de so twye bruwen willen, (und̅)
nicht hebben gebruwet, de (schulle̅)
paschenOstern 1473: Apr 18 (Ostersonntag).
(un̅)
dach mede intorekende, hebben gebruwet. (Un̅)
(sulve̅)
upp den
sonavent vor midfasten
1473 Mar 28. (Midfasten bezeichnet den Sonntag Lätare.). Des sick de (bruwe)
myt oren (bruwhen)
wardende, dat jewelk (bruw)
alse (denn̅)
(un̅)
scholde sick nicht latin vorloten. We ock nicht mer (denn̅)
eyns wil bruwen, de schal vor paschenOstern 1473: Apr 18 (Ostersonntag).
(hebbe̅)
(Und̅)
(denn̅)
in den husen in neyne wiß myt molte, dat
vor hinUnsicher.
entilen gemalen (we)
noch vormeten, sunder geverde. Myn mach men
wol
vorbruwen (un̅)
ock in den molen boven de 20xx
molder weß
(gefunde̅)
wil de rad to sick nemen (un̅)
de (bruwe)
strack (un̅)
scholde de bruwer (un̅)
halve roden muren myt kalke (un̅)
de rad wisede, so dicke (un̅)
|| KA04_1R Von bruwerke
Hierzu
am rechten Rand:
Non lege We dar vorschotet hundert
(mrck)
mach driie bruwen. We dar vorschotet sestich (mrck)
de mach twije bruwen unde nicht mehir. We ock vorscho-
tet
drittich (mrck)
Unde to (jowelkem̅)
men, (denn̅)
vorbruwen (und̅)
molder were, wil de rad to sick nemen. Wat ock reide
vorbruwen is, (von̅)
tid, dat schal men in dusse (sulve̅)
driie (bruwe̅)
dat ander mal vor
unsir (leve̅)
ghebruwet hebben. We ock twije bruwen wil, de schal
eyns vor
winachten unde dat ander mal vor
unsir
(leve̅)
we eyns bruwen wil, de schal gebruwet hebben vor
unsir (leve̅)
de bruwere (und̅)
holden. Unde we dijt anderß hilde, so scholde de
bruwer
unde sin (bruwher)
kalke unde (steyne̅)
Wat ock (eynem̅)
gebruken (und̅)
sunte (Urban)
richte mit (synem̅)
unde
sunte (Urban)
dar na nicht mer to (gheve̅)
bruwen laten des nehisten werkildages na
sunte
Bartholomeus dage
unde de seß daghe dar nehist vol-
gende. Unde nymant schal (denn̅)
(wenn̅)
(av)
bruwen vor
sunte Michaelis dage
Sep 29. dar nehist folgende.
Weme (denn̅)
bruwen laten. Unde weme de seß loteldage to
||
KA04_1V
Hierzu
am linken Rand:
vacat
sűnte
(Bartholome)
(bynne̅)
wedder an bruwen.
Hierzu
am linken Rand:
lege
Ock en schullen de (bruwer)
setten noch (upp̅)
dachGründonnerstag. 1468: Apr 14. edder
stillen fridachKarfreitag. 1468: Apr 15.
bruwen.
Noch (nyma̅de)
over setten, se en sehin denne erst, dat (upp̅)
neyn stro noch, huw noch flaß
ligghe, by pine (eyn)
roden, deme bruwere so wol alse dem (bruwheren)
Hierzu
am linken Rand:
vacat Umme de daghe to bruwende (upp̅)
und na paschenOstern. 1468: Apr 17 (Ostersonntag). schal me vorloten up eynen nemlicken
dach in (dem̅)
seggende werden. Unde de jenne, de drije (bruwe̅)
schullen alleyne in (dem̅)
Unde de jenne, de drije mogen bruwen
(und̅)
tholome)
tholomeus
gehat unde gebruwet hebben, de schullen in (dem̅)
lote de ersten sin, also dat de sesße, de de
Bartholomei
gebruwet hebben, schullen in (dem̅)
sin, unde dar na de sesße, de de up
Michaelis dach
gelo-
tet unde gebruwet hebben, schullen dar nehist in (dem̅)
lote sin unde bruwen ein na (dem̅)
on dat lot to
Bartholomei
Aug 24. edder
Michaelis
Sep 29. gegeven
hefft. Unde de twelfe enschullen nicht mede in dem
lesten
lote vorlotet werden.
Hierzu
am linken Rand:
non
lege
Hierzu
am linken Rand:
vacat
Welk dach ock (eynem̅)
nicht bruwen en mochte edder konde, de dach scholde
(dem̅)
dach vorkopen (eynem̅)
Hierzu
am linken Rand:
non
lege
Hierzu
am linken Rand:
vacatWe
sick ock let in dat lot (schrive̅)
welker lot dat id sii
de schall (dem̅)
woll nicht en bruwede like
woll sin schott dar na
(geve̅)
wet worde, de scholde (dem̅)
|| KA04_2R
Ock schal eyn jewelk sin molt, weyte unde (korn̅)
malen wil, meten unde vormetten laten in der molen
in
jeginwardicheit der (jenne̅)
ket hefft unde we hir en (bove̅)
vorbreke edder nicht
staden en wolde, sin (korn̅te)
molen to metende edder to vormettende unde (hi̅d)
(jenne̅)
tet (upp̅)
dat alsevor holden
scholde. So dicke alse dat geschege,
so scholde he dat (vorbetern̅)
Ock en schal nymant bruwen, he sij eyn (borg)
vor den (andn)
Id en schal ock (nyma̅t)
(dem̅)
Dar schal ock (nyma̅t)
in (dem̅)
pyne. Id en sij (denn̅)
Ock enschal hir (nyma̅t)
pannen, (wenn̅)
ketelen bij der (sulve̅)
Den (bruwer̅n)
licken eyn lot (pe̅ni̅ge)
to den hilgen gesworen hebben by pine 0.5
(ɉ)
(bruwe)
(bruwern̅)
(bevorn̅)
setten unde furder nicht
eten geven by der
sulven pyne.
.
Hierzu
am linken Rand:
vacatDen ketteldregerschen schal men nicht mehir (geve̅)
wan von (eynem̅)
leye)
leye
get unde to huß
drecht (und̅)
gifft, edder jenech ketil dregersche mer nympt, orer
jewelk
schal uns mit (eyn)
|| KA04_2V
Von der pannen schal men (geve̅)
Hierzu
am linken Rand:
non
lege nunc
(Neyma̅t)
und sij eyn (borg)
(geve̅)
myn mach
men ock
den wol (ge
ve̅)
ven
so will latin acht uphebben
sick so (yderma̅)
vor (schaɖ)
myn (denn̅)
mach (me̅)
dat stoveken
beyrs (geve̅)
Hierzu
am linken Rand:
non
lege
Hierzu
am linken Rand:
vacat
he hebbe de roden vor edder nicht. Quemen ock
ymandes beyrgeste in sin
huß, den (sulve̅)
ock (rchte)
ock de wert one kost langen edder
dat de beyrgeste
kost von (dem̅)
one langen unde reken. Unde de werdt schal de
mathe
sulker kost (halve̅)
tappen, den dat stovecken vor 4iiij
(pe̅ni̅ge)
anderß hilde, de scholde dat dem rade vorboten
mit
viff foyder steyns, so dicke unde vaken
dat geschege.
Dar schal ock (nyma̅t)
woner edder gast, noch borgers edder medewoners
(kinde)
edder anders in opinbar
laghen lengk sitten, wen
des avendes to 10x huren. (Went̅)
wyne edder laghe gan, de schal sine sechen unde
lach so bestellen, dat vor 10x gerekent, betalt (und̅)
alle betalde edder gehalde beyr vor 10x gedrunken
sij,
also dat eyn yderman vor 10x to huß unde in
syne
herberge gekomen sij, ungeverlick.
Ock en schal (nyma̅t)
edder (upp̅)
des rades
by pyne eyne halve roden to muren
ock bij der (sulve̅)
|| KA05R
Ock en schal nymant bruwen edder beyr sellen (upp̅)
(dem̅)
pyne
sunder erlove des rades
.
Ock en schal nymandt (jenigleye)
edder gemalen molt hir in de stadt foͤren edder
bringen laten ane
erlove des rades. We dat dar
enboven dede, de scholde dat (vorbeter̅n)
des rades.